رنگ های کردی :
ره ش: سياه
چه رمگ: سفید
که و: آبی
سور: قرمز
زه رد: زرد
ساوز: سبز
قاوه ی: قهوه ای
بوور: خاکستری چند صفت کردی :
گه وره: بزرگ
بووچک: کوچک
خاس : خوب
گه ن : بد
ره ئين: زيبا
قيز : زشت
تيه ريک: تاريک
رووشن: روشن
سه ر خوش: شاد
خه مين: غمگين
کار که ر: کوشا
ته مه ل: تنبل
چاخ: چاق
له ر: لاغر
تنک: نازک
پيه ن: پهن
دريژ: دراز
کو ل: کوتاه
پير: پير
جووان: جوان
تژ: تيز
کول: کند
به رز: مرتفع
قول: عميق
فيس: تر
هشک: خشک
بان: بالا
خوار: پايين
چوول: خالی
په تی: خالی
زور: زياد
که م: کم
پوک: خالی
پر: پر
شرين: شيرين
تيه ل: تلخ
سوول: شور
تورش: ترش
ته نيا: تنها
هووفه ل: آدم دروغگو
درووزن: دروغگو
دروو: دروغ
راس: راست
ته ميس: پاک
چرکن: کثيف
دوله مه ن: پولدار
هه ژار: فقير فصل های کردی: به شان کوردی
کوردی سنی
بو هار : بهار
هاوين : تابستان
پايز : پاييز
زيستان :زمستان
کوردی که لهور
وه هار : بهار
پايز : تابستان
سه رده وا : پاييز
زمسان :زمستان
لغات کردی مرتبط با درس و مدرسه
فێر بوون :یادگیری، فرا گرفتن
قوتابخانە:مدرسه
قوتابی:دانش اموز
مامۆستا:معلم
بەرپرس:مدیر
پێنووس:قلم
تێنووس:دفتر
پەرتووک ،کتێب:کتاب
کەت :میز
خوێندکار:دانشجو
زانکۆ:دانشگاه
پۆل:کلاس
مێژوو:تاریخ
بایۆلۆژی(ژین ناسی):زیست شناسی
فەرهەنگی کۆمەڵایەتی:فرهنگ اجتماعی
بیرکاری:ریاضی
سەرەتایی:ابتدایی
رێنوێنی:راهنمایی
ناوەندی:دبیرستان
نەتەوه:ملت
لغات کوردی مرتبط با وقت زمان
کات و زەمان:وقت و زمان
کاتژمێر:ساعت
خولەک:دقیقه
چرکه:ثانیه
ماوە:مدت
رابردوو:گذشته
داهاتوو:اینده
پێش:جلو
پاش:عقب
بەر دەوام:ادامه دار
خول:دوره
دوێنێ:دیروز
سبەینێ:فردا
لغات کوردی مکان و محل ها
جێگاکان:مکان ها
وڵات:کشور
پارێزگا:استان
شار:شهر
گوند:روستا
ناوچه:منطقه
ناوەند:مرکز
پارێزگای ناوەندی:استان مرکزی(اراک)
هۆز:طایفه
پارێزگار:استان دار
شارەوان:شهر دار
هەرێم:اقلیم
کۆمار:حکومت
سەرۆک:رییس
یەکێتیی ئەوروپا:اتحادیه اروپا
ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان:سازمان ملل متحد
یەکیەتی(یەکێتی):اتحاد
اعضای بدن به کوردی
۱- پیشانی: ناوچاوان
2- ابرو: برۆ
3- چشم: چاو
4- گوش: گوێچکە
5- بینی: لووت
6- سوراخ بینی: کونەلووت
7- گونه: گۆنە
8- دهان: دەم
9- فک: کاکیلکە
10- چانه: چەناکە
11- ریه: سی
12- كلیه: گورچیلە
13- كبد: سپڵ
14- قلب: دڵ
16- روده: ریخۆڵە
۱۷- انگشت: قامک
18- شست: قامکەگەورە
19- مچ: مەچەک
20- کف دست: بەرەدەست
۲۱- دندانها: دیانەکان (دیان)
22- لثه: پووک
ماه های سال به کوردی
ماههای میلادی
در میان کردهای شمال که به گویش کرمانجی تکلم میکنند و اغلب از تقویم میلادی سود میجویند ماههای سال نامهای گوناگونی دارند اما شناختهترین آن میان ایشان به ترتیب زیر است: (به ترتیب سال میلادی)